“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing! Join!
Zamin.uz
, 03 2024, 16:26
ЎЗO‘Z

Hayvonlar tanasidagi og'riqlarni qanday izhor qilishadi?

17 noya, 07:00 4 842 Jamiyat
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Hayvonlar tanasidagi og'riqlarni qanday izhor qilishadi? Olloh bizni inson qilib yaratdi va bizga ong hadya etdi. Inson sifatida o‘zimizdagi his-tuyg‘ularni ongli ravishda idrok eta olamiz. Agarda biron joyimiz og‘risa, nutqimiz orqali uni boshqalarga yetkazishimiz mumkin. Og‘riqning qanchalik kuchli bo‘lishi u sizga qay darajada ta’sir etishiga bog‘liq yoki uni qanday qabul qilishingiz bilan o‘lchanadi. Biroq boshqa jonzotlarchi? Ular qay tarzda jonini og‘ritayotgan azobni boshqalarga bildiradi? Itlarni olsak, ular uvillashi yoki chinqirishi mumkin. Hayvonlarning o‘z og‘rig‘ini izhor qilish usullarini bilib qo‘ysak, zarar qilmagan bo‘lardi.

Ko‘pgina hayvonlarda og‘riq belgilari insonlarnikiga o‘xshab ketadi, ya’ni boshqalar bilan muloqot qilmaslik, ovqatlanishdan tiyilish, har xil tovushlar chiqarish va yurak urish tezligining oshishi va hokazolar. Shunga qaramay, biz insonlar bu og‘riq hissining hayvonlarda ham aynan bir xil kechyaptimi yoki yo‘qmi aniq bilmaymiz. Boshqa uy hayvonlari quyon, mushuk, toshbaqa yoki ot haqida nima deyish mumkin? Misol uchun suyagingiz sinib qolsa, siz uni gips qildirasiz va ongli ravishda bir necha oydan so‘ng tuzalib ketishingizni bilasiz. Hayvonlarning bu og‘riqlar vaqtincha ekanini tushunmasligi ularda og‘riq kuchli bo‘lishidan darak beradi.

Bugungi kunda ko‘pgina olimlar hayvonlardagi og‘riqlar qay darajada kuchli ekanligini o‘lchovchi turli usullarni o‘ylab topishgan. Masalan, itlardagi kuchli og‘riqni o‘lchash uchun oddiy vosita bo‘lgan Glasgow Composite Pain Scale (og‘riqni kuchini o‘lchash uchun qo‘llanma) 2007 yilda birinchi marta nashr etilgan va oltita tilga tarjima qilingan.
Hayvonlar, og'riq, Itlar, Glasgow Composite Pain Scale




Mavzuga oid yangiliklar
  • «Ziki eski shahar» laqabi bilan tanilgan Lutfulla Umarovga sud hukmi o‘qildi 03 мая, 14:56 40
  • Xorazmda Eron korxonalari uchun alohida sanoat zonasi tashkil etilyapti 03 мая, 10:42 40
  • O‘zboshimchalik bilan qurilgan noqonuniy qurilmalar uzoqqa bormaydi 02 мая, 21:28 233
  • Samarqandda haydovchidan pora so‘ragan YPX xodimlari ishdan bo‘shatildi 02 мая, 20:33 190
  • Navoiyda YPX xodimlari ko‘z oldidagi qoidabuzarlikka ko‘z yumdi 02 мая, 19:45 252
  • Taqiqlangan usulda ov qilganlik uchun jazoni kuchaytirish taklif qilindi 02 мая, 19:25 57
  • So'nggi yangiliklar
  • AQSHda erkak xotinini pichoqlab, uni tiriklayin ko‘mdi, ayol esa tirik... 03 мая, 15:54 15
  • O‘zbekiston va Qatar ishchilarni jalb etish bo‘yicha hamkorlikni yo‘lga qo‘yyapti 03 мая, 15:47 6
  • Rossiya qo‘shinlari Nigerdagi AQSH bazasiga joylashdi 03 мая, 14:59 48
  • «Ziki eski shahar» laqabi bilan tanilgan Lutfulla Umarovga sud hukmi o‘qildi 03 мая, 14:56 40
  • Osiyo kubogi final uchrashuvi: Bugun “oq bo‘rilar” yapon “samuraylari”ga qarshi maydonga tushadi 03 мая, 14:10 40
  • AQSHda og‘ir-bosiqligi bilan mashhur bo‘lgan alligator o‘g‘irlab ketildi (foto) 03 мая, 13:43 60
  • SSKA ustozi Fedotov Abbos Fayzullayevning jamoaga qaytgani haqida nima dedi? 03 мая, 13:25 129
  • OAV erkinligi reytingi: Dunyodagi vaziyat - oxirgi 10 yildagi eng yomoni 03 мая, 13:00 43
  • Iroq U-23 ustozi Radhi Shenaishil: "Qo‘l ostimdagi barcha futbolchilar Olimpiadaga borishga munosib" 03 мая, 12:44 39
  • Indoneziya U-23 murabbiyi Shin Tae Yong: "Oxirgi imkoniyatdan foydalanishga urinib ko‘ramiz" 03 мая, 12:23 62
  • O‘zbekiston va Qirg‘iziston fuqarolari ham Rossiyaga kiritilmayapti 03 мая, 12:00 185
  • Baxt aslida nimadaligini tushunishga yordam beradigan 5 ta film 03 мая, 11:37 40
  • Bo‘limlar