Qaynatilgan suvni yana qaynatish yoki hatto isitish nafaqat zararli, balki xatarlidir.Vodoprovod suvi o‘zida — tuzlardan tortib minerallargacha juda ko‘p aralashmalardan tarkib topadi. Suv isitilib boshlanganda, uning kimyoviy tarkibi o‘zgaradi.
Bu o‘zgargan moddalar kishi organizmiga qayta isitilgan suv bilan tushib boradi.
Qaynatilgan suvni yana qancha marta qayta-qayta qaynatilgani sari uning inson salomatligi uchun zarari shuncha ortib boraveradi.
Bunday suvda inson salomatligi uchun eng zararli bo‘lgan mishyak, ftoridlar, nitratlar kabi moddalar hosil bo‘lib boraveradi.
Suvning bir marta qaynatilishi, uning turli mikroblardan toza bo‘lishi uchun kifoya qiladi. Uni yana bir (yoki undan ko‘p) marta qaynatilganida, mavjud bo‘lgan foydali moddalarning buzilishiga, zararli va xatarli birikmalarga aylanishiga yo‘l ochiladi.
Qayta qaynatilgan suvdagi zararli moddalarning inson uchun xatarli ta’siri:
1. Mishyak
Butunjahon sog‘likni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga qaraganda, inson salomatligi uchun eng katta xatarni aynan shu modda keltirib chiqaradi. Mishyakni juda oz va inson uchun zararsiz miqdorda vodoprovod suviga undagi zararli mikroorganizmlarni yo‘q qilish uchun qo‘shiladi.
Albatta qayta qaynatilgan suvdagi mishyak sababidan insonning o‘limi uzoq yillar bunday suvni muntazam ichishda davom etishidan kelib chiqishi mumkin, lekin gap shundaki, bu modda yig‘ma ta’sir qiladi. Buning oqibati esa, eng ayanchli bo‘lishi mumkin: periferik neyropatiyani, butun badandagi teri kasallikka chalinib shikastlanishini, oshqozon-ichak tizimi faoliyatining buzilishini, buyrak faoliyati buzilishini va saraton kasalliklarini keltirib chiqarishi mumkin.
2. Ftor
Suv qayta qaynatilganida, undagi ftor birikmalarining bir qismi ftorid moddalarga aylanadi.
Garvard universiteti professorlarining bir necha o‘n yillik tadqiqotlari natijalari ftorid moddalar nevrologik faoliyatga salbiy ta’sir ko‘rsatishini va hatto yosh bolalarda aqliy qoloqlikka sabab bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatdi, shuningdek, ular ayollarda bepushtlik kelib chiqishi xavfini kuchaytirishi mumkinligini ko‘rsatdi.
3. Nitratlar
Bizning hayotimiz shunday ham nitratlar bilan to‘yingan — ular kundalik hayotda oziq-ovqat sanoatida konservantlar sifatida ishlatiladi.
Lekin ular yuqori temperaturada ishlov berish natijasida inson salomatligi uchun yanada xatarli tus oladi.
Qaynatish jarayonida nitratlar nitrozaminlarga aylanadi, bu moddalar esa, kanserogenlarga bevosita aloqadordir.
Buning oqibatlarini etarli ravishda baholamaslik to‘g‘ri kelmaydi: tushunmasdan qilinadigan bunday zararli odat inson organizmida ichaklar, me’da, oshqozonosti bezi, jinsiy-peshob yo‘llari saratoni va leykemiyagacha olib borishi mumkin.
Manba: www.muslim.uz