Foto: Getty ImagesInternetdagi xakerlar forumlaridan birida 533 milliondan ortiq Facebook foydalanuvchilarining shaxsiy ma’lumotlari ochiq tarzda joylandi, deb yozadi «RBK» Business Insider’ga tayanib.
Gap 106 mamlakat foydalanuvchilari haqida bormoqda. Internetga eng ko‘p Misr (44 million), Tunis (39 million), Italiya (35 million), AQSH (32 million), Saudiya Arabistoni (28 million), Marokash, Turkiya, Fransiya 19 milliondan), Iroq (17 million), Meksika (13 million) va Buyuk Britaniya (11,5 million) foydalanuvchilarining ma’lumotlari sizib chiqqan. Shuningdek, ular orasida qariyb 10 million rossiyalik foydalanuvchilarning ma’lumotlari ham bor. Ro‘yxatda o‘zbekistonlik foydalanuvchilar yo‘q.
Tarqalib ketgan axborot Facebook foydalanuvchilarining telefon raqamlari, to‘liq ism-shariflari, tug‘ilgan sanalari, biografik ma’lumotlari, ijtimoiy tarmoqning yagona identifikatorlaridan iborat. Ba’zi hollarda esa ularning elektron pochta manzillari ham uchraydi.
Ma’lumotlarning sizib chiqishini kiberxavfsizlikka ixtisoslashgan Hudson Rock kompaniyasi ekspertlari aniqladi. Kompaniya texnik direktori Aaron Galning so‘zlariga ko‘ra, sizib chiqish kiberjinoyatchilikning avj olishiga sababchi bo‘lishi mumkin.
Shaxsiy axborotni o‘z ichiga oluvchi bunday hajmdagi ma’lumotlar bazasi, shubhasiz, ijtimoiy injeneriya usullaridan foydalangan holda xakerlik hujumlari yoki firibgarlik harakatlarining amalga oshirilishiga olib keladi», — deya aniqlik kiritdi ekspert.
Hudson Rock sizib chiqqan ma’lumotlarni yanvardayoq, o‘sha xakerlik forumi foydalanuvchisi kichik to‘lov evaziga Facebook foydalanuvchilarining telefon raqamlarini qo‘lga kiritish imkonini beruvchi Telegram-botni reklama qilganidan keyin aniqlagan edi.
Bu Facebook foydalanuvchilari ma’lumotlarining katta ko‘lamda sizib chiqishi bilan bog‘liq birinchi holat emas. 2019 yil dekabrida 267 milliondan ortiq akkauntlar egalarining shaxsiy ma’lumotlari ochiq tarqalib ketgan edi. Ularning ko‘pchiligini AQSH foydalanuvchilari tashkil qilgan. Ma’lumotlar bazasida ikki hafta davomida internetda ochiq saqlangan.
2020 yil avgustida Facebook, LinkedIn va Instagram’ning qariyb 150 million foydalanuvchilarining ism-shariflari, telefon raqamlari, elektron pochta manzillari, lavozimlari, ish joylari internetga tarqalib ketgan edi.