Foto: «Zen.yandex.com»Yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytirishda taomnomaga nafaqat mazkur tizim uchun foydali yeguliklarni kiritish, balki zararli mahsulotlarni chiqarib tashlash ham muhim, deya «La Vanguardia» ispan gazetasida yozadi kardiolog Pablo Kanepa.
Yurak uchun, ayniqsa, qizil go‘sht xavfli. Bu mahsulot tarkibida to‘yingan yog‘lar ko‘p bo‘lib, uni iste’mol qilishni cheklash, uning o‘rniga mono- va yarim to‘yingan yog‘larni tanlagan ma’qul. Yong‘oq, zaytun yog‘i, kungaboqar pistasi, avokado, baliqning ayrim turlari ularning manbai hisoblanadi. Kardiolog taomnomaga go‘shtning parhezbop turlari, masalan, tovuq go‘shtini kiritishni maslahat beradi.
Bundan tashqari, nonushtaga yorma va pishiriqlarni, shuningdek, yarim tayyor mahsulotlarni — tayyor va muzlatilgan pirog, pitssa, pastalarni yemaslik zarur. Bunday taom transyog‘larga boy bo‘lib, «yomon» xolesterin darajasini oshiradi, vazn to‘plashga olib keladi va yurak-qon tomir kasalliklari hamda ikkinchi tip diabet xavfini oshiradi.
Kanepa alkogolsiz energetik ichimliklarni iste’mol qilishni tavsiya etmaydi — ularning tarkibida kofeindan tashqari qand va zararli qo‘shimchalar bisyor. Energetiklar nerv tizimiga to‘lqinlantiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. Bu o‘z navbatida yurak mushagi bilan bog‘liq muammolarni keltirib chiqarishi mumkin.
Kardiolog yuqori qon bosimi bilan bog‘liq xavf-xatarlarning oldini olish uchun tuz iste’molini cheklashni ta’kidlagan. U Jahon Sog‘liqni Saqlash Tashkiloti tavsiyasiga ko‘ra, kunlik tuz me’yori ikki grammdan oshmasligi zarurligini yodga soladi. Amerika kardiologiya assotsiatsiyasi bu me’yorni 1,5 grammgacha qisqartirishni maslahat beradi. Kanepaning aytishicha, tayyor taomda 1 grammgacha tuz bo‘ladi, shu bois kunlik dozani oshirib yuborish juda oson.
Shifokorning so‘zlariga ko‘ra, alkogoldan ham bosh tortish kerak. Chunki u yurak to‘xtab qolishi, miokard infarkti, shuningdek, miya shikastlanishi xavfini oshiradi.
Shuningdek, qaymoq va sariyog‘ iste’molini cheklash foydadan xoli bo‘lmaydi, deydi kardiolog.
Kanepaning ta’kidlashicha, yurak-qon tomir tizimini nazorat qilayotgan odamlar, yaxshisi, go‘sht iste’moli cheklangan, meva-sabzavotlar, yong‘oq, dukkaklilar, baliq va zaytun yog‘iga boy O‘rta Yer dengizi parhezini tanlaganlari ma’qul. Shuningdek, har kuni 45 daqiqa jismoniy faollikka vaqt ajratish va zararlarni odatlarni tashlash muhim.