Ўзбекнинг дурдона асарларидан бири Чўлпоннинг “Кеча ва Кундуз”и АҚШлик олим Кристофер Форт томонидан инглиз тилига ўгирилди ва АҚШда чоп этилиш арафасида. Кристофер Фортнинг айтишича у ўзбек адабиёти ва тарихига жуда қизиқади. Таржимон Чўлпоннинг 1980 йилларда чоп этилган “Кеча ва кундуз” асарини инглиз тилига ўгирган. Унинг айтишича асарнинг айни шу нусхасида Горкийдан эпиграф келтирилган бўлиб, кейинги босмаларда бу эпиграф киритилмаган.Таржимон асарни тўлиқ эмас, деб ҳисоблайди. У давр зулми ва цензураси оқибатида асар тўлиқ чоп этилмаган бўлиши мумкин, ҳамда асарнинг иккинчи “Кундуз” қисми ҳам бор деган таҳминда. Кристофер асарни таржима қилишда айрим сўзларни ўз ҳолича қолдирганини айтди. Масалан “махрам” сўзининг инглиз тилидаги муқобил варианти бўлмагани сабабли унга тушунтириш бериб ўтилган. Шу каби бошқа айрим сўзларнинг ҳам маъноси кенгроқ очиб берилган. Таржимон айнан нима учун Чўлпоннинг асарига қизиқиб қолганининг ҳам ўз тарихи бор.
Кристофер аввал Собиқ совет давлатлари тарихи ва сиёсатига қизиқиб манбаларни ўргана бошлаган. Кейинчалик эса сиёсатдан безиб, адабиётга қизиқиши устун келган. Кристофер назмда ҳам бир нечта таржималарга қўл урган. Иқбол Мирзонинг шогирдларининг ҳам бир нечта шеърларини инглиз тилига қофиясини сақлаган ҳолда ўгиришга муваффақ бўлган. Хозирда АҚШ адабиётида қофияли шеърларни учратиш қийин, аммо бизнинг муаллиф назмни ҳам юрдошларига қофияда етказишга эришди.
Кристофер рус адабиётига ҳам ихлоси баландлигини ва Россияда ҳам тадқиқотлар олиб боришини айтди. Унинг сўзларига қараганда у ўзини Ўзбекистонда кўпроқ эркин ҳис қилади. Кристофер Форт айни дамда Тошкентда бўлиб, яна янги асарлар устида ишларни давом эттирмоқда.
Манба: Dia.uz