O‘pka saratoni qanchalik keng tarqalgan?O‘pka ichidagi birlamchi saraton - Britaniyada ikkinchi darajada keng tarqalgan saraton turi.
O‘pka saratonining ikki turi mavjud - kichik va katta hujayrali. 80 foiz holatlar kichik hujayrali emas, kichik hujayrali o‘pka saratoni esa tez tarqaladigan kam uchraydigan kasallikdir.
Bu ayollar va erkaklarda deyarli teng darajada tarqaladi, ammo bu 40 yoshgacha bo‘lgan odamlarda kam uchraydi.
Sog‘liqni Saqlash Vazirligi ko‘rsatmalariga ko‘ra o‘pka saratonining davlat darajasi yoshga qarab tez o‘sib boradi va bu 70-74 yoshdagi odamlarda eng ko‘p uchraydi.
O‘pka saratonining sakkizta asosiy belgilari va alomatlari qanday?
1. Doimiy yo‘tal
2. Doimiy yo‘talning yanada yomon tomonga o‘zgarishi
3. Nafas siqishi
4. Yo‘talganda balg‘am aralash qon kelishi
5. Ko‘krak yoki yelkadagi og‘riqlar
6. Ishtahaning yo‘qolishi
7. Charchoq
8. Vazn yo‘qotish
Odatda kasallikning yanada rivojlangan shakllari bilan bog‘liq bo‘lgan kamroq tarqalgan simptomlar orasida ovozning bo‘g‘ilishi, yutinish qiyinligi, qovurg‘alar ostida, ko‘krakda yoki yelkadagi og‘riqlar va noqulayliklar ham mavjud.
Shu bilan birga, barmoqlarning kaftlari (barmoqlaringiz va tirnoqlaringiz shaklining o‘zgarishi), yuzning shishishi va bo‘yindagi shishish ham e’tiborga olish kerak bo‘lgan belgilardir.
Qanday omillar o‘pka saratoniga olib keladi?
Chekish, shubhasiz, o‘pka saratonining eng katta sababidir - va sizning kuniga chekishga sarflagan vaqtingiz qancha sigaret chekishingizdan ko‘ra muhimroqdir. Passiv chekish ham xavfni oshirishi mumkin, ammo uning aniq miqdorini bilish qiyin.
Shu bilan birga, avlodida yoki yaqin qarindoshlarida saraton bo‘lishi ham bu kasallikni keltirib chiqaruvchi asosiy omillardan biri bo‘lib qoladi.
Buning ustiga havo ifloslanishi, radon gazi va boshqa kimyoviy moddalar, shu jumladan asbest bilan ifloslanish kasallikning rivojlanish xavfini oshirishi mumkin.