AQShlik olimlar opaxi – nurpatli dengiz baliqlari turiga mansub baliqlardan biri dengiz tubida yashovchi baliqlarga xos bo‘lmagan issiqqonlikka egaligini aniqlashdi, deb yozmoqda Kun.uz. Noyob baliq 40 metrdan 450 metrgacha chuqurlikda yashaydi va o‘zining tana haroratini suv haroratidan Selsiy bo‘yicha 5 gradusga yuqoriroq ushlab turadi. Olimlarning ushbu tadqiqoti bilan Science jurnalida batafsilroq tanishish mumkin.
Baliqlar sovuqqon jonzotlar hisoblanadi. Ularning tanasi harorati atrof muhit haroratiga bog‘liq holda o‘zgarib turadi va hech qachon undan oshib ketmaydi. Ba’zi yirtqich baliqlar o‘lja orqasidan ov qilganda mushaklarini “qizdira” olishga imkon beradigan mexanizmlarni ishlab chiqishgan. Bu ularga tezroq suzishga imkon beradi. Biroq shunga qaramay, bunday baliqlarni issiqqon baliqlar deb atab bo‘lmaydi, chunki ular tanasining “qizishi” samaraliroq ov qilish uchun vosita hisoblanadi, xolos.
AQShlik olimlar Lampris guttatus turiga mansub ushbu baliqning qon-tomir tizimi ikki bosqichdan tashkil topganini aniqlashdi. Qoni suvdan qislorod oluvchi va suv bilan o‘zaro ta’sirlanganda sovuvchi baliqning oyquloq (jabra) tomirlari issiq qonni tashuvchi boshqa tomirlar bilan o‘ralganligi aniqlandi. Shu tufayli kislorod bilan to‘yingan sovuq qon qizib, tana bo‘ylab sirkulyasiya qilishda davom etadi. Bunday mexanizm Lampris guttatus balig‘ini to‘laqonli issiqqon baliq deb atashga imkon beradi: uning barcha ichki organlari, shu jumladan yurak va mushaklari atrofdagi suvdan taxminan 5 gradusga issiqroq bo‘ladi. Olimlar baliqni batafsilroq tadqiq qilib, u qanday evolyusion jarayonlar oqibatida bunday noyob xususiyatga ega bo‘lganini aniqlashmoqchi.