«Замин»ни Telegram’да ўқинг! Join!
Zamin.uz
, 28 2024, 14:13
ЎЗO‘Z

Улкан қора туйнукнинг янги суратлари олинди

26 сен, 23:03 2 450 Дунё
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
Улкан қора туйнукнинг янги суратлари олинди Фото: NASA
Event Horizon Telescope лойиҳасида иштирок этувчи олимлар Ердан 55 миллион ёруғлик йили узоқлигида жойлашган M87 қора туйнуги атрофидаги ҳалқанинг плазмаси айланиши ва турбулент ўзгаришга учрашини исботловчи илк визуал далилларга эга бўлди. Суратлар илк бор бундан бир йил олдин тақдим этилган, деб ёзади The Astrophysical Journal.

Олимлар мазкур объектни 2009 йилдан буён кузатиб келади. Ҳозирга келиб мутахассислар ҳалқа плазмаси ўзининг ёрқинлигини ўзгартирганини аниқланган. Ҳалқа марказида жойлашган қора туйнук соясининг ўлчами ўзгармаган бўлиб, бу объектнинг табиатини тасдиқлайди.

Ҳалқа чанг ва газлардан иборат. Улар айланиб, аккрецион диска таркибида қора туйнукка тушади, нотекис ёрқинлик эса Доплер эффектининг оқибати. Кузатувчи йўналишида ҳаракатланаётган диска ёрқинроқ, узоқлашаётгани эса оқроқ. Ушбу ҳолатда ёрқин қисми ҳалқага яқинлашган, бу эса оқимнинг турбулентлигидан далолат.

Фото: Ioppsiense
Мутахассисларнинг тахминларига кўра, бу каби кучли тебранишни магнит майдони ёки қора туйнукнинг импулс моменти ва аккреция оқими орасидаги номутаносиблик юзага келтирган бўлиши мумкин.

Астрономлар қора туйнукнинг янада кўпроқ суратларини олиш мақсадида объектни кузатишни давом эттириш ниятида.

Эслатиб ўтамиз, 2018 йилда астрофизиклар илк бор Паризод юлдузлар туркумидаги узоқ галактика марказидаги улкан массали қора туйнук атрофининг мукаммал суратларини олган ва у қандай қилиб газ ва чанг булутини «еб қўйганлиги»га гувоҳ бўлган эди.




Мавзуга оид янгиликлар
  • АҚШ полициячиларининг «ақлли қарори» Legoга маъқул келмади 28 мар, 14:00 0
  • Дубай ҳукмдорининг энг гўзал қизи қандай ҳаёт кечиради? 28 мар, 13:31 75
  • Россия ФВВ: Crocus'даги теракт: қурбонлар сони 143 кишига етди 28 мар, 13:10 32
  • Усмоновнинг шикояти бўйича Германияда икки прокурорга нисбатан иш очилди 28 мар, 12:49 63
  • Терактдан кейин Россиядаги Тожикистон фуқаролари нафрат ва тажовузга дучор бўлмоқда 28 мар, 12:00 270
  • БМТ Хавфсизлик кенгаши Ғазода оташкесимни талаб қилди. Бу нимани англатади? 28 мар, 11:10 62
  • Сўнгги янгиликлар
  • Дубай ҳукмдорининг энг гўзал қизи қандай ҳаёт кечиради? 28 мар, 13:31 75
  • Россия ФВВ: Crocus'даги теракт: қурбонлар сони 143 кишига етди 28 мар, 13:10 32
  • Усмоновнинг шикояти бўйича Германияда икки прокурорга нисбатан иш очилди 28 мар, 12:49 63
  • Терактдан кейин Россиядаги Тожикистон фуқаролари нафрат ва тажовузга дучор бўлмоқда 28 мар, 12:00 269
  • Тошкентда ўқувчисининг номусига тегмоқчи бўлган мусиқа ўқитувчиси 8 йилга қамалди 28 мар, 11:39 67
  • БМТ Хавфсизлик кенгаши Ғазода оташкесимни талаб қилди. Бу нимани англатади? 28 мар, 11:10 62
  • АҚШ давлат котиби Москвадаги терактга изоҳ берди: «ИШИД ҳамон катта таҳдид бўлиб турибди» 28 мар, 10:44 73
  • Бобур Йўлдошев биринчи рафиқасининг вафоти, тўйга чиқмаслиги ва ёлғизлиги ҳақида гапирди 28 мар, 10:17 289
  • Путин «Crocus City Hall»даги теракт туфайли олий мартабали кучишлатарларнинг истеъфосини тайёрламоқда 28 мар, 09:48 292
  • Россия Ғазога 29 тоннадан ортиқ инсонпарварлик ёрдами жўнатди 28 мар, 09:22 43
  • Туркия ҳарбийлари Курдистон ишчи партиясига алоқадор 5 нафар террорчини йўқ қилди 28 мар, 08:57 51
  • Америкалик эксперт: АҚШ дунёни бошқарамиз деб ўйлайди 28 мар, 08:22 236
  • Бўлимлар